Organizm ludzki potrafi radzić sobie z niską temperaturą tylko do pewnego stopnia. Jeśli zimne powietrze lub woda działa na nas przez dłuższy czas, jesteśmy narażeni na wychłodzenie, a niekiedy nawet na odmrożenia. Jak możemy rozpoznać ich objawy i szybko zareagować, stosując odpowiednie środki pomocy?
Wychłodzenie, zwane inaczej hipotermią to obniżenie aktywności organizmu na skutek długotrwałego działania niskiej temperatury, które nie pozwala wytworzyć mu wystarczająco dużo ciepła. Jego pierwszym objawem są dreszcze, a następnie stopniowe osłabienie całego ciała, któremu mogą towarzyszyć skurcze, ból i drętwienie rąk czy nóg. Na skutek tych symptomów pojawia się również poczucie niepokoju, a w przypadku ostrych objawów – postępująca utrata świadomości, brak koordynacji ruchów, trudności z mówieniem i wzrastająca sztywność mięśni.
Reakcja na wychłodzenie organizmu
W stanie krytycznym wychłodzenie może doprowadzić do całkowitej utraty przytomności, kiedy puls i oddech są ledwo wyczuwalne, a w konsekwencji do śmierci. Jak powinniśmy reagować na wychłodzenie organizmu, żeby nie dopuścić do takiego stanu? Przede wszystkim trzeba maksymalnie ograniczyć ilość ruchów poszkodowanego, aby nie dopuścić do przepłynięcia krwi z wychłodzonych części ciała do jego środka. Należy przenieść taką osobę do ciepłego, suchego miejsca, osłoniętego od wiatru, delikatnie zdjąć mokre ubranie, stopniowo ogrzewać głowę, szyję i plecy, a potem przykryć kocem lub śpiworem.
Odmrożenie ciała
Równie niebezpieczną sytuację stwarza każde odmrożenie ciała, które może wystąpić w trzech stopniach: lekkim, średnio ciężkim i bardzo ciężkim. Objawem pierwszego z nich jest blednięcie skóry, jej zaczerwienienie lub sinienie. Towarzyszy mu zmniejszenie czucia, a czasem również piekący ból i swędzenie. W drugim stadium obrzęk się powiększa, a na skórze pojawiają się pęcherze. Ostatni i najgorszy przypadek to martwica skóry, która może sięgać nawet do kości. Jak powinno przebiegać leczenie odmrożeń? Najważniejsze jest zdjęcie mokrych ubrań i podniesienie temperatury ciała poprzez przykrycie ciepłym kocem. Jeśli odmrożona część ciała jest miękka, zanurzamy ją w wodzie o temperaturze 25-30 stopni, a następnie ok. 40 stopni. Warto natrzeć odmrożone miejsca alkoholem, który je rozgrzeje. Jeśli natomiast skóra jest twarda lub z jakiegoś powodu nie możemy zamoczyć jej w ciepłej wodzie, ogrzewamy ją własnym ciałem. Jeśli pojawiły się pęcherze, nakładamy na nie jałowy opatrunek, pokrywamy watą i jak najszybciej wieziemy poszkodowanego do lekarza.
